Қауіпсіздік бірінші орында: Төтенше жағдайлар алдын алудың заманауи тәсілдері

Төтенше жағдайлар департаменттерінің қызметкерлері азаматтық қауіпсіздік деңгейін жоғарылату мақсатында озық технологияларды және дәстүрден тыс білім-қызмет әдістерін қолдануда.

Алматы қаласы ТЖД тұрғындарға арналған интерактивті чат-ботты іске қосты. Бұл құрал арқылы Telegram мессенджерінде цифрлық көмекшіге қолжетімділік ашылды. Қызмет қаладағы телеарналардың бірінде тікелей эфирде таныстырылды. Чат-бот тұрғындарды жедел хабардар етуге бағытталған: қауіпсіздік жөнінде кеңестер береді, төтенше жағдайларда қандай іс-әрекет қажет екенін алгоритм ретінде ұсынады; өрт, су тасқыны, жер сілкінісі және басқа да шұғыл сәттерде қалай әрекет ету керектігі туралы нұсқаулықтарды қамтиды. Жылу беру маусымының келуімен байланысты ерекше кеңестер берілді. Мысалы, Бостандық ауданы ТЖ басқармасының қызметкерлері тұрғындарға үй жағдайында өрт қауіпсіздігі ережелерін еске салды.

Шымкент қаласында «Біртұтас дрон инфрақұрылымы» пилоттық жоба жүзеге асырылуда. Бұл — төтенше жағдайларды қадағалау және оларға жедел жәрдем көрсету үшін автономды ұшу аппараттарының жүйесі. Жобаны ТЖД мен қала әкімдігі бірлесіп әзірледі. Бес автономды станция ұшқышсыз ұшу аппараттарының 5 километр радиуста ұшуын қамтамасыз етеді және қаланың шамамен 60 %-ын қамтиды. Дрондар салынған сауда орталығындағы өрт кезінде өз тиімділігін көрсетті: олар ТЖД мамандарына жағдайды жедел бағалауға және қызметтер арасындағы үйлестірушілікті қамтамасыз етуге мүмкіндік берді. Жүйе сондай-ақ жылу желілерін бақылау, әлеуметтік нысандардағы қауіпсіздік шараларын қамтамасыз ету және өртке қарсы іс-қимыл үшін де қолданылып жатыр.

Түркістан облысында ТЖД жас буынға арналған шығармашылық жоба іске қосты. «Жас құтқарушы» атты оқыту-білім беру бояу кітабы жарық көрді. Бұл басылым бастауыш сынып оқушылары мен мектепке дейінгі балаларға арналған. Басылым арқылы балалар қауіпсіздіктің негіздерімен, төтенше жағдайларда не істеу керектігімен, құтқарушы мамандығымен, байланыс құралдарымен және құтқару жабдықтарымен танысады. Жоба патриотизмді қалыптастыруға, алғашқы көмек көрсету дағдыларын дамытуға және қауіпсіздік мәдениетін ерте жастан дамытуға ықпал етеді.

Сонымен қатар, Қазақстанда жалпы деңгейде азаматтық қауіпсіздік жүйелерін цифрландыру бағыты да күшейіп келеді. Мысалы, «SOS 102» мобильді қосымшасы 2021-жылы іске қосылған және азаматтардан түскен 342 500-ге жуық өтінішті өңдеген. Сонымен қатар, Алматы қаласында 2024 жылы «жедел хабарландыру» жүйесін енгізу жоспарланып, мобильді телефондарға жаппай мәтіндік хабар жіберу жүйесі әзірленуде. Бұл барлық шаралар заманауи технологиялар мен шығармашылық әдістер арқылы төтенше жағдайлардың алдын алуда негізгі құралдарға айналып отыр. Қоғамдық қауіпсіздікке бағытталған бұл бастамалар азаматтардың қауіп-қатерден қорғауға және төтенше жағдайлардың салдарын азайтуға бағытталған.