Қазақстанда үкіметтік емес ұйымдарды (ҮЕҰ) қолдаудың жаңа бағыты іске қосылды. 2025 жылы азаматтық қоғамды дамыту мақсатында мемлекеттік гранттар мен сыйлықақылардың көлемі ұлғайып, әлеуметтік маңызы бар жобаларды жүзеге асырудың жаңа форматы енгізілді, деп хабарлайды paryz.kz.
Министрліктің мәліметінше, биылғы жылы мемлекеттік гранттар жастар саясаты, әлеуметтік инклюзия, отбасылық құндылықтар, экологиялық бастамалар және цифрлық трансформация бағыттарында бөлінуде. 2025 жылға арналған ҮЕҰ гранттарының жалпы тізімі бекітіліп, конкурс нәтижелері бірнеше кезеңде жарияланды.
Республикалық және өңірлік деңгейде грант көлемі 3 миллион теңгеден бастап 20 миллион теңгеге дейінгі аралықта белгіленген.
Сонымен қатар, Азаматтық қоғам істері комитеті және жергілікті әкімдіктер аймақтық әлеуметтік жобаларды қолдау бойынша жеке гранттық бағдарламаларды жүзеге асыруда. Бұл бастамалар өңірлердегі шағын ҮЕҰ-ларға өз қызметін кеңейтіп, жергілікті қоғамдастықтардың нақты мәселелерін шешуге мүмкіндік береді.
Астанада өткен XII Азаматтық форум аясында үкіметтік емес ұйымдарды марапаттау рәсімі өтіп, жеңімпаздарға «ҮЕҰ сыйлығы – 2025» табысталды. Бұл марапат 2017 жылдан бері әлеуметтік маңызы бар мәселелерді шешуге қосқан үлесі үшін табысталып келеді және азаматтық сектордың дамуына серпін беруді мақсат етеді.
Биыл конкурсқа еліміздің барлық өңірінен 208 өтінім түсіп, 73 ұйым жеңімпаз атанды. Олардың ішінде ауылдық жерлерден 11 ұйым және мүмкіндігі шектеулі жандардың 6 бірлестігі бар. Бұл деректер байқаудың ашықтығы мен әртүрлі деңгейдегі бастамаларды қамтуын көрсетеді.
Сондай-ақ, қайырымдылық саласында ерекше белсенділік танытқан 33 азамат «Құрметті қайырымгер» атағын иеленді. Форум барысында өткен «Smart қайырымдылық», «Инклюзия: инновациялар тең мүмкіндік ашқанда», «Экология – XXI ғасырдың жаһандық басымдығы» сынды пікірталас алаңдары азаматтық бастамаларды дамытуға арналған жаңа идеялар мен тәжірибелер ұсынды.
Форум қарсаңында өткен кездесуде Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева ҮЕҰ өкілдерімен жүздесіп, мемлекет пен азаматтық қоғам арасындағы серіктестікті одан әрі нығайту жолдарын талқылады.
«Соңғы айларда ҮЕҰ мен салалық министрліктер арасында оннан астам кездесу өтті. Бұл диалог азаматтық қоғамды толғандыратын өзекті мәселелерді шешуде нақты нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік берді. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев та өз Жолдауында азаматтық секторды дамыту мен әлеуметтік жобаларды ашық қаржыландырудың маңызын атап өтті», – деді министр.
Кездесуде азаматтық сектор өкілдері E-ҮЕҰ бірыңғай электронды порталын құру идеясын ұсынды. Бұл жүйе барлық тіркелген ҮЕҰ, олардың жобалары мен мемлекеттік әлеуметтік тапсырыстар туралы ашық деректерді бір жерге шоғырландырып, қоғам үшін толық ашықтық орнатуға мүмкіндік береді.
Сонымен бірге, азаматтық жауапкершілікті арттыру, еріктілікті дамыту және қоғамдағы келіспеушіліктерді реттеу үшін медиация институттарын кеңінен енгізу ұсынылды.
Азаматтық қоғамның рөлі артып келеді. Сарапшылардың пікірінше, 2025 жылы ҮЕҰ-ларды мемлекеттік деңгейде қолдау саясаты бұрынғыдан жүйелі сипат ала бастады. Мемлекеттік гранттар мен сыйлықақылар жүйесі арқылы қоғамның түрлі топтары әлеуметтік өзгерістерге белсенді араласуда.
Мәселен, әлеуметтік бағыттағы гранттар жастар арасындағы кәсіпкерлікті дамыту, осал топтарды жұмыспен қамту, экологиялық мәдениетті қалыптастыру және инклюзивті білім беру салаларына ерекше назар аударуда. Бұл бағдарламалар жергілікті қоғамдардың өмір сапасын арттырумен қатар, азаматтардың өз бастамаларын іске асыруына мүмкіндік береді.
Азаматтық секторды қолдаудың мұндай жүйелі шаралары Қазақстандағы қоғамдық белсенділікті арттырып, әлеуметтік инновацияларды кеңінен енгізуге жол ашты.
Гранттар мен сыйлықақылар — тек қаржылық қолдау тетігі ғана емес, азаматтық қоғам мен мемлекеттің өзара сенімін нығайтатын ынтымақтастық көпірі болып отыр.